Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi

Dergi beslenme ve diyetetik, çocuk gelişimi, fizyoterapi ve rehabilitasyon, hemşirelik, odyoloji, sağlık yönetimi, sosyal hizmet, spor bilimleri ve diğer sağlık alanlarındaki özgün araştırma, derleme, olgu sunumu şeklinde hazırlanan makale türünde güncel çalışmaları ve yayınlanmış yazılara ilişkin değerlendirmeleri içeren editöre mektupları kabul eder. 

Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nin bir yayın organı olup, yılda 2 kez (Haziran ve Aralık) Türkçe olarak elektronik ortamda yayınlanmakta olan hakemli bir dergidir.Dergi; yayınladığı makalelerde, konu ile ilgili etik kurallara ve bilimsel standartlara uygun olma ve ticari kaygı gözetmeme şartını aramaktadır.

Yazılarını Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi’ne göndermeyi tercih eden yazar(lar)ın aşağıdaki yönergelere uygun olarak yazıyı istenilen formatta sisteme yüklemesi gerekmektedir. Bu yönergelere uymayan yazılar iade edilecektir.  Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi yazı gönderimleri için DergiPark’ı kullanmaktadır.

1. Derginin Yazım/Yayımlama Politikaları

Derginin yayın dili Türkçedir. Sadece Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi’nin (TÜSBAD) amaçlarına ve kapsamına uygun yeterli kalitede yazılar gözden geçirilecektir. Dergiye ait amaç ve kapsam ile ilgili bilgiler derginin ana sayfasında yer almaktadır.

Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi hakemli bir dergidir. Dergi’ye yayımlanmak üzere gönderilen yazılar, Editör Kurulu ve üç hakem tarafından incelenir. En az iki hakem tarafından olumlu görüş bildirilen yazılar, editörler tarafından hakem raporlarının tamamlanma tarihlerine göre sıraya konularak Editör Kurulunun onayından sonra yayımlanır.

Dergideki yazıların bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazar(lar)a ait olmakla birlikte derginin itibarı ve prestijini korumak adına yazıların hepsi benzerlik açısından kontrol edilmek üzere iThenticate (Akademik İntihal Engelleme Programı) programından taranmaktadır. Tarama sonucunda benzerlik oranı %15’den fazla (kaynakça, metin içindeki atıflar, özel isimler ve ulusal/uluslararası kuruluşların yaptığı tanımlar hariç) olan yazılar kabul edilmemektedir.

Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, hem gözden geçirenin hem de yazar(lar)ın kimliğinin her iki tarafça da gizlendiği çift-kör gözden geçirme politikasına bağlı kalmaktadır. Editör veya Editörler Kurulu dergide yayımlanmak üzere kendi yazılarını gönderebilir. Bu durumlarda, akran değerlendirme süreci alternatif yönetim kurulu üyeleri tarafından yönetilir.

Orijinal araştırmalarda Etik Kurul onayı metin içerisinde belirtilmeli ve 1 nüshası başvuru sırasında sisteme eklenmelidir.

Yazı gönderme sürecinde, tüm yazar(lar) tarafından Telif Hakkı Devir Formu (Form için linki tıklayınız) imzalanmış olarak sisteme yüklenmelidir.

 2.Yazının Hazırlanması:

Dergiye gönderilen yazıların metninde tercih edilen formatlar Word DOC, RTF, XLS'dir. LaTeX dosyaları da kabul edilir. Yazı içinde kullanılan grafikler Windows ortamında açılabilecek bir grafik formatında, fotoğraflar da fotoğraf formatında olmalıdır.

2.1. Makale türleri ve kelime sınırları

• Orijinal araştırma (3000 kelime)

• Derleme (4000 kelime)

• Olgu raporları (2000 kelime)

• Editöre mektuplar (500 kelime)

Kelime sayımı; özet, kaynakça, şekil ve tablo açıklamalarını içermez.

2.2.Yazının Bölümleri

Yazı dört ana bölümü (bu sırayla) içermelidir: Başlık Sayfası, Özet, Ana Metin ve Kaynaklar.

2.2.1. Başlık Sayfası: Başlık sayfasında yazının Türkçe ve İngilizce başlığı (12 punto koyu, sadece ilk harfleri büyük, ortalı) ve yazar(lar)a ait bilgiler olmalıdır. Tüm yazarların tam adları, kurumları, e-posta adresleri, telefon numaraları ve ORCID numaraları başlık sayfasına eklenmelidir. Başlık Sayfası ana metinden ayrı olarak sisteme yüklenmelidir.

2.2.2. Özet: Özet’in kelime sayısı en az 100 en fazla 300 olmalıdır. Özetin başlıkları şu şekilde (bu sırayla) olmalıdır: Amaç/Aim,  Yöntem/Method,   Bulgular/ Results,    Sonuç/ Conclusions, Anahtar Kelime/Keywords. Anahtar Kelime en az 3 en fazla 5 kelime olmalıdır. Türkçe anahtar kelimeler “Türkiye Bilim Terimleri”ne uygun olmalı ve http://www.bilimterimleri.com adresinden seçilmelidir. İngilizce anahtar kelimeler “Index Medicus: Medikal Subject Heading (MeSH)” standartlarına uygun olmalıdır. Türkçe ve İngilizce özet hazırlayarak hem sistemde bulunan “Öz” bölümüne hem de ana metin sayfasının bir üst sayfasında olacak şeklide sisteme yüklenmelidir.

2.2.3. Ana Metin: Araştırma yazılarında metin içerisindeki başlıklar  “Giriş, Yöntem, Bulgular, Tartışma, Sonuç” şeklinde sıralanmalıdır. Derleme yazılarında ise giriş, yazar(lar) tarafından belirlenen alt başlıklar ve sonuç bölümlerinden oluşmalıdır. Bu başlıklar makalenin amacı ve kapsamını karşılayacak şekilde düzenlenmelidir. Olgu sunumu yazıları ise giriş, olgu sunumu, tartışma ve sonuç bölümlerinden oluşmalıdır.

Ana metin sonunda gerekirse teşekkür bölümüne yer verilmelidir. Teşekkür bölümünde finansal destek, bağış ve/veya teknik destek açıklanmalıdır.

Ana metin içerisinde yazar(lar)a ait bilgilere (tam adları, kurum, e-posta adresi,telefon numarası, ORCID numarası) yer verilmemeli, bu bilgiler başlık sayfasında belirtilmelidir.

2.2.4. Kaynaklar: Yazıyı hazırlarken kaynaklar Vancouver yazı stiline (Stili görmek için tıklayınız) göre hazırlanmalıdır. Kaynakların doğruluğundan yazarlar sorumludur.

2.3. Başlıklar:

Yazınızın bölüm başlıklarını aşağıdaki belirtilen yönergeye uygun olarak yazılmalıdır.

Birinci düzey başlıklar (örn. Giriş, Sonuç), ​​büyük ve kalın harflerle yazılmalıdır.

İkinci düzey başlıklar, ilk harfleri ​​büyük ve kalın olacak şekilde yazılmalıdır.

Üçüncü düzey başlıklar, ilk harfleri büyük, kalın ve italik olacak şekilde yazılmalıdır.

Dördüncü düzey başlıklar, ilk harfleri büyük ve italik olacak şekilde yazılmalıdır.

Paragrafların ilk satırı 1,25 cm içeriden başlamalıdır. Bütün başlıklar paragraf girintisiz ve sola dayalı olarak yazılmalıdır.

2.4.Şekil Tablo ve Grafikler:

Bütün tablo ve şekil/grafiklerin başlıkları yazılmalı ve metinde kullanılış sırasına göre numaralandırılmalıdır. Tablo başlıkları tablonun üzerine, şekil ve fotoğraf başlıkları ise şeklin/fotoğrafın altında yazılmalı ve ilk harfi büyük olmalıdır. Tablo ve şekil için kaynak gösterilecekse tablo ve şeklin alt kısmında gösterilmelidir. Metin içerisinde yer verilen tablo ve şekiller sayfa ölçülerini aşmamalı gerekirse tablo ve şekil içindeki yazı fontları 9 puntoya kadar küçültülmelidir. Gönderilen yazılarda tablo, grafik, şekil sayısı toplam en fazla 8 olmalıdır. Şekiller dijital formatlı, jpeg kayıtlı ve 300 dpi çözünürlüğünde olmalıdır. Tablo/ Grafik/ Şekiller sisteme ana metin ile birlikte kaynakçadan sonra her sayfaya 1 tane olacak şekilde yüklenmelidir.

2.5. Yazı Tipi: Ana metinde; Times New Roman, 12 punto, çift satır aralığı kullanılmalıdır. Kenar boşlukları en az 2,5 cm (veya 1 inç) olmalıdır. Özet metninde; Times New Roman, 11 punto ve bir buçuk satır aralığı kullanılmalıdır. 

ETİK KURALLAR
Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, beslenme ve diyetetik, çocuk gelişimi, fizyoterapi ve rehabilitasyon, hemşirelik, odyoloji, sağlık yönetimi, sosyal hizmet, spor bilimleri ve diğer sağlık alanlarındaki nitelikli bilimsel makaleleri yayımlamak amacıyla aşağıda belirtilen etik ilkeler ve kurallara bağlı olarak yayınlanan hakemli bir dergidir. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi’ne gönderilen makaleler biçimsel esaslara uygun ise editör ve editör yardımcılarına ek olarak en az iki hakemin incelemesinden geçip, gerek görüldüğü takdirde, istenen değişiklikler yazarlarca yapıldıktan sonra ücretsiz erişimle elektronik olarak yayımlanmaktadır. Aşağıda yazarların, dergi editörünün, hakemlerin ve yayıncının etik sorumlulukları, rolleri ve görevleri yer almaktadır. Aşağıda yer alan etik ilkeler ve kurallar ‘Yayın Etiği Komitesi’nin [Committe on Publication Ethics - COPE (https://publicationethics.org/)] yönergesine göre hazırlanmıştır.

Yazarların Etik Sorumlulukları
• Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi’ne gönderilen makalelerin beslenme ve diyetetik, çocuk gelişimi, fizyoterapi ve rehabilitasyon, hemşirelik, odyoloji, sağlık yönetimi, sosyal hizmet, spor bilimleri ve diğer sağlık alanlarındaki özgün çalışmalar olması gerekmektedir.
• Makalelerde yararlanılan tüm kaynaklar (yazarlar, çevrimiçi sayfalar, kişisel görüşmeler, vb.) için doğru ve uygun bir şekilde kaynak gösterilmelidir.
• Dergiye gönderilen makalelerin başka bir dergiye gönderilmediği belirtilmeli ve “Yayın Hakkı Devir Formu” doldurulmalıdır.
• Makaleye fikren katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir. Çalışmanın teşekkür bölümünde yer verilebilir.
• Gönderilen makaleye ilişkin çıkar çatışmaları belirtilmeli ve nedeni açıklanmalıdır.
• Değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda beklenen bilgiler Editöre sunulmalıdır.
• Yazar(lar), makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım haklarına, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını belgelemelidirler.
• Yazarlar çalışmalarında bir hata tespit ettiklerinde editörü ve editörler kurulunu bilgilendirmeli, düzeltme ya da geri çekme süreci için işbirliği kurmalıdırlar.
• Yazar(lar), etik kurul kararı gerektiren deney, anket, ölçek, görüşme, gözlem, odak grup çalışması gibi nicel ya da nitel yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı aldığını; etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı aday makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtmeli, etik kurul kararını gösteren belgeyi makalenin başvurusuyla birlikte sisteme yüklemelidir. Ayrıca olgu sunumlarında aydınlatılmış olur/onam formunun alındığına ilişkin bilgiye makalede yer vermelidir.
• Yazar(lar), veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır. Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir. Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir.
• Yazar(lar)dan derleme makaleler için etik kurul onayı istenmez. Bununla birlikte etik kurul kararı gerektirmeyen makalelerde de, etik kurul kararının gerekmediği, makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtilmelidir.


Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi makale değerlendirme sürecinde yazar(lar)ın hakemleri, hakemlerin yazarları tanımadıkları iki yönlü kör hakemlik ilkesi uygulanır, hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz; makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazar(lar)a iletilir. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi’ne başvurusu yapılan makaleleri değerlendirecek hakemler şu etik sorumlulukları ve rolleri taşımalıdır:
• Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.

• Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra yok etmeli, ancak yayınlandıktan sonra kullanmalıdırlar. Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari kaygılar, değerlendirmenin yansızlığını bozmamalıdır.
• Hakemler, çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.
• Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
• Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.
Editör, Editör Yardımcıları ve Alan Editörlerinin Etik Sorumlulukları
Editörün ‘Yayın Etiği Komitesi’nin [Committe on PublicationEthics - COPE (https://publicationethics.org/)) yayınlamış olduğu ‘COPE Dergi Editörleri için Etik Davranışlar ve En İyi Uygulamalar Kılavuzu’ (COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors (https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf)) ve ‘COPE Dergi Editörleri için En İyi Uygulamalar Kılavuzu’nda (COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors (https://publicationethics.org/files/u2/Best_Practice.pdf)] yer alan ve aşağıda listelenen etik sorumluluklara uyması gerekmektedir.
Editör dergide basılan tüm makalelerden sorumludur. Editörün etik görevleri ve sorumlulukları aşağıdaki gibidir:
Genel Sorumluluklar
• Editör derginin niteliğinin artırılması ve gelişimine katkıda bulunmak için çaba sarf etmekle yükümlüdür.
• Editörün, yazarların ifade özgürlüğünü desteklemesi gerekmektedir.
Okuyucularla İlişkiler
• Editörün, dergide hakem değerlendirmesinin gerekli olmadığı bölümlerin (editöre mektup, davetli yazılar, konferans duyuruları vb.) açıkça belirtildiğinden emin olması gerekmektedir.
• Editörün yayımlanan makalelerin dergi okuyucularının bilgi ve becerileriyle uyumlu olabilmesi için çaba sarf etmesi gerekmektedir.
Hakemlerle İlişkiler
• Editör, hakemlerin bilgi ve uzmanlıklarına uygun makaleleri değerlendirmelerini istemelidir. Böylece makalelerin alanında uzman kişilerce uygun bir şekilde değerlendirilmesi sağlanmalıdır.
• Editör, hakemlerin bir makaleyi değerlendirmeden önce makaleye ilişkin çıkar çatışmaları bulunmadığını belirtmelerini talep etmekle yükümlüdür.
• Editörün hakem değerlendirme sürecine ilişkin gerekli tüm bilgileri ve hakemlerden yapması beklenenleri hakemlere iletmesi gerekmektedir.
• Editör, hakem değerlendirme sürecinin çift taraflı kör hakemlik ile sürdürüldüğünden emin olmalı ve yazarlara hakemleri, hakemlere de yazarları ifşa etmemelidir.
• Editör, hakemleri zamanlama ve performanslarına göre değerlendirmelidir.
• Editör, hakemlere ilişkin bir veri tabanı oluşturmalı ve hakemlerin performansına göre veri tabanını güncellemelidir.
• Editör, kaba ve niteliksiz yorumlarda bulunan ya da geç dönen hakemleri hakem listesinden çıkarmalıdır.
• Editör, hakem listesini hakemlerin uzmanlık alanlarına göre sürekli yenilemeli ve genişletmelidir.
Yazarlarla İlişkiler
• Editör, yazarlara kendilerinden ne beklendiğine ilişkin yayım ve yazım kuralları ile örnek şablonu sürekli güncellemelidir.
• Editör dergiye gönderilen makaleleri dergi yazım kuralları, çalışmanın önemi, özgünlüğü açısından değerlendirmeli ve makaleyi ilk gönderim sürecinde reddetme kararı alırsa, yazarlara bunun nedenini açık ve yansız bir şekilde iletmelidir. Bu süreçte, makalenin dilbilgisi, noktalama ve/veya yazım kuralları (kenar boşlukları, uygun şekilde referans gösterme, vb.) açısından tekrar gözden geçirilmesi gerektiğine karar verilirse, yazarlar bu konuda bilgilendirilmeli ve gerekli düzeltmeleri yapabilmeleri için kendilerine zaman tanınmalıdır.
• Makalelerde gönderim ve yayıma kabul tarihleri yer almalıdır.
• Yazarların makalelerinin durumuna ilişkin bilgi talebi olduğunda çift taraflı kör hakemlik sürecini bozmayacak şekilde yazarlara makalelerinin durumuna ilişkin bilgi verilmelidir.

Editörler Kurulu ile İlişkiler
• Editör, yeni editörler kurulu üyelerine yayım ve yazım kurallarını iletmeli ve kendilerinden beklenenleri açıklamalıdır.
• Editör, editörler kurulu üyelerine yayım ve yazım kurallarının en güncel halini iletmelidir.
• Editör, editörler kurulu üyelerini değerlendirmeli ve derginin gelişimine aktif olarak katılım gösterecek üyeleri editörler kuruluna seçmelidir.
• Editör, editörler kurulu üyelerini aşağıda yer alan rolleri ve sorumluluklarına ilişkin bilgilendirmelidir:
 Derginin gelişimini desteklemek
 Kendilerinden istendiğinde uzmanlık alanlarına ilişkin derlemeler yazmak
 Yayım ve yazım kurallarını gözden geçirmek ve iyileştirmek
 Derginin işletiminde gerekli sorumlulukları yerine getirmek
Yayıncının Etik Sorumlukları
Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi’nin yayıncısı olan Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, kamu yararını gözeten ve kâr amacı gütmeyen bir kamu eğitim kuruluşudur. Yayıncının etik sorumlulukları aşağıdaki gibidir:
• Yayıncı, Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi’nde makale yayımlama sürecinde karar merciinin ve hakemlik sürecinin editörün sorumluluğu olduğunu kabul eder.
• Yayıncı derginin web sayfasında derginin açık, elektronik ve ücretsiz erişimini sağlar.

Etik İlkelere Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi
Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi'nde editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda ntorun@ybu.edu.tr adresine ileti yoluyla bildirilmesi gerekir.